[nvdr: een deel van deze blogpost is gisteren op de trein geschreven. Omdat ik niet het type ben dat zijn schrijfsels achteraf aanpast om ze in een hedendaags kleedje, wordt dat deel hier weergegeven zoals het geschreven is van op het moment van opstappen in Leuven tot het moment van afstappen in Berlaar. Het einde van dat deel zal als volgt aangeduid worden: "[*]". Vanaf daar gaat de vertelling dus verder over de gebeurtenissen van gisteren, maar vanuit een vertelstandpunt van vandaag. Mijn excuses voor de potentiële verwarring.]
Zo, mijn eerste examen zit er ook weeral op. Het was filmgeschiedenis, gegeven door een gezellige Hollander genaamd Wilhelmus Hesling. Auteur trouwens van de quote ‘In Rusland werd een filmschool opgericht, dat was toen ongezien. Nu kennen we dat natuurlijk wel, en uitgebreid, zeker hier in België. Een waar filminstituut hoor, België... Nu nog een filmindustrie zou ik zeggen.’ Gezellige mens.
Maar goed, dat examen dan. Ik heb gisteren mijn meest briljante inval ooit gekregen. Zo ben ik voorstander van het principe ‘razzle-dazzle ‘em’. Dat houdt in dat je je publiek – in geval van examens je prof dus – een act moet voorschotelen met zoveel flashy zaken erin, dat ze blind worden voor je kleine imperfecties. Dus heb ik besloten om te zorgen dat ik alle namen van Russische filmmakers én hun belangrijkste films in het Russisch kon schrijven. Afijn, in het Cyrillisch alfabet dus. Zo gezegd zo gedaan, heel wat werk in gekropen, maar ik kon Sergei Eisenstein (en zijn Staking, Pantserkruiser Potemkin én Oktober), Dziga Vertov en zijn ‘Man with a Movie Camera’, Lev Kuleshov en Vsevolod Pudovkin schrijven, in het Cyrillisch. Bovendien kon ik ook nog wat vertellen over die mensen, anders was het hele gedoe een oefening in futiliteit geweest.
Goed, ik dus naar de Willem, en ik kreeg twee kaartjes met vragen. Nu, de man heeft twintig vragen (die algemeen bekend zijn), en er mag dus precies tien man tegelijk binnen. Je hoort mekaar examen afleggen (dat vind ik altijd erg charmant, andermans stommiteiten horen), en dat is geen probleem, want je hebt toch andere vragen. Hoewel er vaak een kleine overlap tussen zit, zodat je toch nog ideetjes kan opdoen. Maar anyway, ik trok dus de vragen ‘Geef de grote krachtlijnen van de Amerikaanse filmindustrie tussen 1907 en 1918’ en ‘Bespreek de rol van Vertov en Kuleshov in de ontwikkeling van de revolutionaire Soviet-cinema.’ Ik denk ‘boejah, ik ga mijn cyrillisch kunnen gebruiken.’. Ik blij.
Goed, nadat ik dan mezelf verrast had met de hoeveelheid tekst die ik op beide vragen geproduceerd had – gemiddeld genomen twee pagina’s per vraag, bij die Russen iets meer – ging ik vol zelfvertrouwen naar Hesling, die zeer goedkeurend knikte tijdens mijn relaas over de oorlog tussen de Motion Picture Patents Company en de independents, die cumuleerde in een overwinning voor de independents en een verhuis naar Hollywood, en de bouw van ware filmpaleizen doorheen heel de VS.
Na een kort quiz-achtig bijvraagje (en hoe groot denk je dat die filmpaleizen waren?) (Het correcte antwoord was 5- à 6000 zitplaatsen, ik had ‘duizenden zitplaatsen’ geantwoord, hij knikte opnieuw goedkeurend) begon hij dan maar mijn Sovietvraag te lezen (blijkbaar was het antwoord op mijn eerste vraag zo lang en voldoend dat er geen uitleg nodig was bij mijn Sovietvraag). Hierin had ik dus onder andere enthousiast Дзига Вертов, Чесовек с киноаппаратом en Лев Кулешов verwerkt. Opnieuw veel geknik, ditmaal doorspekt met veel ‘prima’ en ‘ja prima’, tot plots de vraag ‘wat studeer je eigenlijk?’ kwam. Vol angst dat dit een vermomde bijvraag was besloot ik me, na een half jaar angstvallige vermomming in pollensok-land, te outen als burgerlijk ingenieur. Het ulterior motive van Hesling was echter goedbedoeld, want al snel kwam de tweede bijvraag ‘Ja ik zie dat je hier een aantal Russische tekens tussen hebt staan, hoe komt het dat je dat kan?’. Toen wist ik dat mijn opzet geslaagd was. Ik had indruk gemaakt. Ik besloot zijn indruk te beantwoorden met deelse eerlijkheid: ik heb een interesse in vreemde alfabetten meneer. Dat stuk van het indruk maken heb ik maar achterwege gelaten.
Dan ging hij verder met zijn goedkeurend geknik en ge-‘ja, prima’, tot hij op het einde was aangekomen, waar iets stond in de trand van ‘... Сергей Ейзенстейн (Sergei Eisenstein), die het Kuleshov-effect ten top dreef in zijn ideologische montage in Броненосещ Потёмкин (Pantserkruiser Potemkin).' Hierop schoot hij in de lach, en zei 'ja, omdat je het hier nu staan hebt, spreek het maar uit'. Een laatste test van mijn superieure kennis. Na guitig 'Bronenosets Potyomkin' te hebben gezegd, waarop Hesling glimlachte als een kind dat net een glimmende nieuwe knikker gekregen heeft.
[*]
Ik mocht gaan, Wilhelmus was tevreden. Ik ook trouwens, altijd fijn als je een prof aan het lachen kan brengen met niet-foutgerelateerde zaken. Maar goed, ik heb al vermeld dat ik mensen kon horen examen afleggen. Nu, dat heeft zo zijn charmes, zeker bij al die pollensokkers. Ik heb namelijk nog maar één universitair mondeling examen afgelegd van een vak in de humane wetenschappen, filosofie in mijn eerste kan, maar daar zat de prof apart in een lokaaltje en kon je dus niet volgen. Nu wel. En jongens toch, heb ik me geamuseerd.
Ik voelde me namelijk bij wijlen echt beland in een aflevering van de slimste mens ter wereld. Een van de jongedames kreeg een vraag over de Duitse expressionistische cinema. Haar antwoord ging ongeveer als volgt: 'Euh, ze werkten in studio's, hadden heel indrukwekkende decors, euh... op die decors schilderden ze ook hun schaduwen, euh... het ging over diepe, pessimistische thema's... het was dus een uiting van het expressionisme, euh... ... stop.' De stop is uiteraard een verzinsel van uw auteur, maar u kan er zich iets bij indenken. Ik kon er mij ook iets bij indenken, namelijk een rood-gele achtergrond en een aantal wazig gemaakte termen onder het kind haar gezicht. En uiteraard een *ping* geluidje op studio's, decors, schaduwen en pessimisme. Hesling lijkt zelfs een beetje op Erik Van Looy. Tenminste als je zijn baardje, kalendheid, restanten lang haar, bril en Hollands accent wegdenkt. Dan is de gelijkenis echt treffend.
En de communicatiewetenschappers maakten het steeds bonter en bonter. Het hoogtepunt van mijn dag in pollensokland was de ietwat oudere dame die een zin (tegen een prof, op een examen) begon met 'ik vroeg mij af' (het ging over een shot dat ze gezien had in een moderne film, en ze vroeg zich af of het een hommage was aan een cameratechniek van D.W. Griffith. Hesling keek bedenkelijk, vooral gezien het effect in de moderne film gecreëerd was door middel van een fysiek object en het bij Griffith om een cameratechniek ging.), en de jongedame die zowat elke zin begon met 'dan denk ik aan...'
U mag vooral niet denken dat ik seksistisch ben in mijn selectie van grappige momenten. In tegenstelling tot bij de burgies zitten daar namelijk meer meisjes dan jongens. In de tijdspanne dat ik examen heb gedaan heb ik daar 15 personen zien passeren, mezelf incluis, waarvan 2 jongens (mezelf niet incluis). En een van die twee was toch ook maar een bedenkelijk type, hij kwam een mondeling examen afleggen in short en teenslippers. Als ik mij niet vergis heeft zowat elke prof ons ooit gezegd 'ge moet voor mij niet per se in kostuum komen, maar strandkledij nu ook niet echt'. Wel, dat zeggen ze blijkbaar in pollensokland niet. Er moet een wet komen op fashion crimes zeg ik u.
Maar goed, ondertussen zijn we daar dus vanaf, en wordt het tijd voor twee open boek examens rechten. Meer bepaald Recht van de Intellectuële Eigendom en ICT-recht. Daar zit nog wel ergens een verdediging van een projectje tussen, maar dat komt wel in orde. En dan zit mijn universitaire examencarrière (no rhyme intended) er op. Dan nog die thesis in september
(of januari...) en dan zijn we volledig klaar voor het rits. Ondertussen is mijn inschrijvingsformulier daarvoor trouwens opgestuurd, en zal ik wss één dezer dagen te horen krijgen welke titels ik als toelatingsproef zal moeten verfilmen. Enfin, een van die titels. I'll keep you posted!
жить - отваживаться - курьерский
Будьте Б