Sunday, July 12, 2009

Filosofische mijmeringen over domheid

Uw blogger heeft door de jaren heen al vele belangrijke lessen geleerd. Hoe onmogelijk het is te beloven regelmatig te bloggen bijvoorbeeld. Of hoeveel spijt je in de zomer hebt van die overheerlijke winter die toch gecamoufleerd wordt door de dikke truien die nu eenmaal met dat seizoen gepaard gaan. Maar op dit eigenste moment ben ik een nieuwe les aan het leren: mensen op het internet hebben constant ongelijk, en er is niets dat ik daaraan kan doen.
Ziet u, het meest irritante aan het internet is dat het elke idioot met een computer een forum geeft. Vroeger moest je intelligent zijn om je mening gepubliceerd te krijgen, nu kan elke domkop een blog starten en idiote nonsens op het internet spuien. Gelukkig zijn er ook enkele intelligente mensen die dat doen, anders las u dit niet.
Het resultaat van dat alles is dan ook dat er constant mensen dingen op het internet plaatsen die dom zijn. U kan deze dingen herkennen door het feit dat ze direct de meningen van uw eigenste blogger tegenspreken. Ik weet namelijk wél wat ik schrijf. En, voor vandaag, kon u ze ook herkennen aan de comment van een zekere BeTheB die er hoogstwaarschijnlijk onderstond. Maar dat probeer ik bij deze af te leren. Het internet loopt vol idioten, en ik kan er niets aan doen.
Hoe vaak ik ook aan een of andere dumkopf duidelijk maak dat Harry Potter niet voor kindjes is, dat homoseksualiteit geen keuze is, dat god niet bestaat en dat kousen in sandalen écht niet kunnen, er zal altijd een andere idioot zijn die het dan toch weer beweert. En in het geval dat een mens slechts een beperkt aantal karakters kan typen in zijn leven voor zijn vingers doodvallen, ben ik vrees ik al dicht genoeg bij die eindmeet zonder dat ik op elke n+1ste idioot reageer. En dus probeer ik bij deze braaf te zijn, en telkens voor ik op die comment-knop druk te denken 'laat ze maar doen, ze weten niet beter, als we allebei dood zijn zeik ik wel eens in hun rijstpap'.
Dat is me de laatste 17 minuten al wonderwel gelukt. Een keer bij de inderdaad obligate 'homosexuality is a choice and those gays are threatening us god-abiding straight folk', en een keer bij de kerel die claimde dat door de uitbreiding van het aantal genomineerden voor de oscar voor beste film van 5 naar 10 'instead of getting 5 unwatchable art movies we'll get 10'. Alle respect voor de oscars en de respectievelijke films, maar een art movie zou ik pakweg Titanic, The Return of the King en Chicago toch niet noemen...
Maar goed, dit brengt me bij een belangrijke filosofische mijmering van mijnentwegend. Ik ben absoluut voor vrije meningsuiting (waar ben ik anders mee bezig?), maar sommige meningen horen niet vrij te zijn. Sommige dingen zijn echt fundamenteel fout. Vrouwen zien niet groen, konijnen worden geen 20m lang, en bomen urineren niet op onschuldige voorbijgangers. Ja, dit zijn belachelijke voorbeelden, de trouwe lezer weet dat ik van hyperbolen houd.
Het is de lezer duidelijk dat de bovenstaande meningen dom zijn, en potentieel gevaarlijk. Stel u voor dat iemand alle bomen ging omhakken als straf voor hun openbare zedenschennis, of alle konijnen de kop ging inslaan voor ze zijn huis komen plattrappen. Niemand mag deze meningen zijn toegedaan.
En zo zijn er tal van voorbeelden te geven uit het echte leven. Er komen heel wat idiote en gevaarlijke meningen voort uit domheid en een gebrek aan educatie. De hierbovenvermelde 'homoseksualiteit is een keuze' is er een van. Dat is niet waar, punt. En het beweren is gevaarlijk, want dat opent de deur voor zogeheten gay converters, die jaren- tot zelfs levenslange trauma's kunnen veroorzaken en verschillende mensenlevens kunnen verwoesten.
Zo is er de bekende God Delusion (en ik gebruik bewust de titel van het boek van Richard Dawkins, die de kwestie perfect verwoordt, en die er perfect in slaagt te duiden waarom het geloof in een god een gebrek aan intelligentie of kritisch denken belichaamt), die ook bekend is als 'every war known to man', en die tot op de dag van vandaag de discriminatie van zowat heel de wereld door een ander stuk van heel de wereld placht te verantwoorden.
Het zijn twee voorbeelden uit een pletora van domheden in de wereld. Meningen die niet zouden mogen worden geuit, omdat ze niet zouden mogen bestaan. Natuurlijk, wat doe je daar aan? Dat is waar de echte filosofische mijmering begint. Je kan moeilijk een mening gaan verbieden, want dan raak je aan het principe van de vrije meningsuiting. Maar is dat principe wel zo heilig? Hierboven is toch aangetoond dat er verscheidene meningen zijn die echt te dom zijn om onder woorden te brengen? Neen, de vrije meningsuiting an sich is niet het probleem. Het probleem is wie bepaalt welke meningen te dom zijn, welke meningen absoluut waar zijn, en waar nog over gediscussieerd kan worden.
Kunnen we het aan de democratie overlaten? De massa weet het toch het beste? Vraag maar eens aan de massa of moord moet toegestaan zijn, en iedereen zegt nee. Dat bewijst het, de massa weet het goed genoeg. En daarbij, we zijn toch een democratie op elk gebied, dan ook maar op gebied van onze mening. Natuurlijk werkt dat niet. Een meerderheid gelooft nog steeds in een god, om al maar te beginnen. Een meerderheid van de wereld veroordeelt homoseksualiteit, terwijl daar, geloof mij, echt niets mis mee is. De massa heeft niet altijd gelijk, in tegendeel. De massa heeft het summum van domheid in pacht. Neen, dat werkt niet.
Dit is een probleem voor intellectuelen. Wetenschappers, filosofen. Maar hoe bepaal je wie een intellectueel is en wie niet? IQ alvast niet, hoogbegaafdheid is heus niet altijd zo'n positieve zaak. Allemaal Rain Man gezien? Niet bepaald een wereldleider... Laat ons dus universitairen nemen. Universitairen, dat zijn geleerde mensen, die kunnen ons probleem oplossen. Maar, welke universiteiten? Al die Christian Colleges in de VS met hun waardeloze diploma's gaan ons ook niet helpen... Maar laat ons daar even abstractie van maken, en enkel ons gezegende Vlaamse landschap nemen, wij hebben enkel echte universiteiten. We laten die mensen beslissen welke meningen echt zijn. Maar... vergeten we dan de faculteiten theologie en kerkelijk recht niet? Faculteiten die ook mythen verpakken als kennis en ze doorgeven aan nietsvermoedende generaties andere onwetend opgevoeden?
Neen, het is quasi onmogelijk zo'n instantie te bedenken. En daarom blijft het een filosofische mijmering, en niet meer dan dat. Ja, er zijn bepaalde meningen die intolerabel zijn. Maar het is onmogelijk ze af te schaffen, omdat de mening dat je zelf in staat bent om de arbiter der meningen te zijn an sich een intolerabele mening is. Het enige dat we kunnen doen is over zaken discussiëren, en zelf proberen altijd geïnformeerd genoeg in de wereld te staan zodat we zelf in staat zijn de domheden van de waarheden te onderscheiden. Openstaan voor echte kennis, om mythen en vooroordelen achter ons te laten.
En als u twijfelt, komt u maar naar mij.

b. Your Window to Philosophy.

8 comments:

Hannibal said...

Ik ben een universitair en een wetenschapper, nochtans ben ik niet akkoord met jouw post. Dus maar goed dat er niet zo'n comité bestaat dat over "domheid" beslist, want dan had het wel eens kunnen gebeuren dat jouw post ook "dom" wordt verklaard... Bovendien, wat is "dom"?
Ja, er worden veel dingen op internet geplaatst die fout zijn of onmogelijk lijken. Maar ik zie dat niet noodzakelijk als iets negatief. Dit kan leiden dat iemand persé zijn gelijk wil bewijzen of aantonen en dat hierdoor misschien wel wetenschappelijke doorbraken worden bereikt.
Ik ben voor de vrije meningsuiting en ik zou het ondermaats vinden als iets niet online gepost kan worden omdat het te "dom" is...
Als ik iets "dom" vind, dan doe ik nog niet eens de moeite om daar op te reageren.

BeTheB said...

Het is nu net de bedoeling van de post om, met een bewijs uit het ongerijmde if you will, aan te tonen dat 'domheid' op het internet een 'noodzakelijk kwaad' is. Er valt niets tegen te doen, en het zou een slechte zaak zijn om het te proberen. Dat is de boodschap van de post, en ik betreur het als dat niet overkwam. Het is een sarcastisch stuk, zoals zovele posts op deze blog, bedoeld om via extreme standpunten te proberen een punt te maken, in dit geval een punt dat ironisch genoeg het punt is dat jij maakt in je comment over hoe oneens je het bent met mijn post.
Ik ben het dus volledig eens met je commentaar Hannibal, en dat zit ook in de post vervat.

Grtz,
B

Ruben said...

" Maar... vergeten we dan de faculteiten theologie en kerkelijk recht niet? Faculteiten die ook mythen verpakken als kennis en ze doorgeven aan nietsvermoedende generaties andere onwetend opgevoeden? "

Oeh, wrong wrong, so very wrong... Ik stel voor dat je eens een lesje theologie gaat volgen. Ik vond religie een ogen-openend vak, en het heeft mij scherpe inzichten opgeleverd. Ik denk dat je een heel verkeerd beeld van theologie hebt.

Overigens ben ik blij dat je inziet dat "een comite der domheid" niet zou werken. Vergeet niet dat ons huidige wetenschappelijke denkbeeld de waarheid ook niet in pacht heeft. Opperste wetenschappelijke waarheid bestaat niet, enkel "een wetenschappelijke waarheid die tot dusver niet is tegengesproken". Hoe meer mensen buiten het kadertje denken, hoe meer kans dat we ooit op een aantal betere fundamentele levens- en denkwijzen zullen stoten.

Het probleem is dat die mensen dat dan ook als dusdanig moeten verwoorden. "De Mont Blanc is hoger dan de Mount Everest!", zoiets mag mijns inziens wel gecensureerd worden. En dat wordt het ook; met die mensen wordt genoeg gelachen in de maatschappij ;)
Zolang ik nog maar gedachtenexperimenten kan doen, vind ik het allemaal ok.

En nu wat food for your thought: atheisten geloven in wetenschap. Ze geloven daar sterk in, en zullen zelfs militant hun geloof verdedigen. Vergeten zij niet dat het wetenschappelijke systeem (net zoals andere religies) ook steunt op een aantal basiswetten? VB: "Onze waarnemingen en zintuigen zijn correct."

Ruben said...

Overigens erger ik me dood aan de massa-hysterie rond de griep-epidemie. Hier maken universitairen zich keihard schuldig aan domheid; H1N1 is niet gevaarlijker dan uw standaard wintergriepje...
En hier hebben universitairen het opgeblazen! Mensen zijn zwak onder de druk van de maatschappij + media...

So? Ons leven in de handen leggen van een aantal koude computers, en dus de 'sekte der wetenschap' starten?

BeTheB said...

Dat we het niet eens zijn over theologie weten we natuurlijk al lang Ruben, en dat zullen we ook nooit worden vrees ik. Zoals in de post zelf ook staat: lees het boek The God Delusion eens, dat heeft mij een pak radikaler gemaakt :) Dat was voor mij ongetwijfeld even verhelderend als voor u het vak religie.
De basispremisse van het bestaan van een god blijft iets waar ik problemen mee heb, hoe die god dan ook verpakt wordt (god is liefde, en dat soort wel meer). Dat is iets dat fundamenteel ongelooflijk is, belachelijk onwaarschijnlijk, en bovendien niet nodig. God dient om gaten op te vullen, maar daar hebben we heden de wetenschap voor.
Ik denk niet dat ik een verkeerd beeld van Theologie heb (al is dat natuurlijk iets dat we altijd denken). Theologie (in de uiteraard brede zin) is filosofie uitgaande van een god (in welke vorm dan ook). Filosofie vind ik uiteraard wel een enorm nuttige en boeiende wetenschap, vandaar mijn eigen regelmatige filosofische mijmeringen.
Wil dat nu zeggen dat ik niet vind dat er goede dingen in pakweg de bijbel staan? Natuurlijk wel, net zoals ik vind dat er prachtige inzichten staan in de Griekse mythologie, Shakespeare, en zelfs Harry Potter. Maar dat wil natuurlijk nog niet zeggen dat geloof in Zeus, of op zoek ga naar relieken van Hercules. En als ik mijn toverstok bovenhaal, is dat niet om Voldemort te doden.
Ja, ik weet dat atheïsme en "geloof in de wetenschap" in wezen ook een geloof is. Maar er is een groot verschil. Het geloof van de atheïst is niet blind, maar verandert constant naarmate we aan nieuwe inzichten komen. Het geloof van een gelovige verandert nooit - als er nieuwe inzichten komen wringt het geloof zich gewoon in allerlei bochten om toch maar niet te moeten toegeven.
Atheïsme is inderdaad een geloof. Ooit geloofde men in verschillende goden die elk een aspectje van het leven controleerden. Dan kwam er 1 god die alles deed, en monotheïsme werd de beste uitleg die men had. Monotheïsme is lang the state of the art geweest, en momenteel is dat het atheïsme. Het is het beste geloof dat we momenteel hebben, omdat dat het beste aansluit bij het beeld dat we momenteel hebben van de wereld.

Ik moet wel zeggen dat ik blij ben dat mijn gedachtenexperiment toch enigszins voer voor discussie blijkt, daarvoor dienen gedachtenexperimenten nu eenmaal. Natuurlijk zou het comité der domheid niet werken, zelfs niet om je eigen simpele voorbeeld te censureren. Immers, wat als er een enorme meetfout op zit, en de Mont Blanc stiekem toch groter is dan Everest? En enkel die ene slimmerd heeft het gezien? En waar trek je de grens? Wat is nog feit, en wat is een zinvolle discussie?

@ H1N1: akkoord, amper gevaarlijk en totaal opgeblazen, maar: allicht wel veel besmettelijker, en dus bestaat de kans dat er veel gevallen tegelijk gaan optreden, wat economische gevolgen kunnen hebben. Iets dat natuurlijk nooit als dusdanig even wordt uitgelegd in de media.
En ik zeg toch dat universitairen ook niet kunnen dienen als commissieleden voor het comité der domheid ;)

Anonymous said...

In de dalen van de domheid groeit voor de filosoof nog altijd meer gras dan op de hoogten van de schranderheid. (Wittgenstein)

I arrest my case.

Anonymous said...

wat ik zocht, bedankt

Anonymous said...

wat ik zocht, bedankt